ارزیابی وضعیت زیست پذیری مناطق کلان‌شهر شیراز از منظر شهروندان

چکیده امروزه کلان‌شهرها با مشکلات بسیاری در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی همچون کاهش زیست پذیری و کمرنگ‌تر شدن اهمیت اکولوژی شهری در ساختار زندگی شهری مواجه هستند. بنابراین ضرورت و اهمیت توجه به نظریه توسعه پایدار و رویکردهای منتج از آن همچون رویکرد زیست پذیری، باعث ایجاد شهری به دور از مشکلات اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی خواهد شد. نوشتار حاضر با هدف سنجش متغیرهای مؤثر بر رضایت‌مندی شهروندان از وضعیت عوامل زیست پذیری کلان‌شهر شیراز، به دنبال تبیین علمی‌تر و نگاه کارشناسانه‌تر بر عوامل زیست پذیری است. بر این اساس با توجه به مطالعه ادبیات نظری مربوط به زیست پذیری، چارچوب مفهومی متشکل از عوامل هشت‌گانه، برای بررسی تدوین و مبانی تحقیق و تحلیل در نظر گرفته شده است. این پژوهش از نظر هدف‌گذاری کاربردی و ازلحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است. ویژگی‌های جنس، سن، سطح تحصیلات و رضایت اقتصادی به‌عنوان ویژگی‌های فردی و مستقل در این راستا شناسایی‌شده‌اند، تا تأثیرشان بر رضایتمندی از وضعیت زیست پذیری و هریک از عوامل هشت‌گانه آن به‌عنوان متغیرهای وابسته مورد تحلیل قرار گیرد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با در نظر گرفتن فرضیة حداکثر ناهمگنی، برای مناطق 11 گانه شهر شیراز، 384 نفر محاسبه شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از روش‌های آماری توزیع فراوانی، آزمون تک نمونه‌ای T، ضریب همبستگی اسپیرمن، فی و کرامر به کار رفت که بدین منظور از نرم‌افزار SPSS استفاده شد، همچنین برای شناخت جایگاه زیست پذیری مناطق از روش‌های چند معیارة فازی بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان رضایت‌مندی شهروندان از وضعیت زیست پذیری در حد مطلوبی قرار ندارد و مناطق یک و دو با سطح رضایت بالا و متوسط، بهترین مناطق از نظر زیست پذیری می‌باشند. علت این نتیجه در برخورداری از خدمات و امکانات شهری مناطق مورد نظر است.